HENGELO - Met een beetje geluk zijn er helemaal geen hoge windmolens nodig, in Twente. Wel lage en het zijn er dan wel behoorlijk wat meer. Maar in combinatie met zonnevelden op slimmere plekken is zo de maatschappelijke weerstand wellicht toch te overbruggen, denkt gelauwerd ondernemer Harrie Evers uit Hengelo. Hij heeft een plan.
Hij viel bijna van zijn stoel, maandagmorgen. Harrie Evers las in De Twentsche Courant Tubantia over de plannen van zes gemeenten en Rijkswaterstaat voor zonnevelden langs de A35 en A1. Hij hééft zo’n plan. In feite een zonneveldje langs de A1 bij Hengelo, al staan ze boven een parkeerplaats. Maar hij wist niets van die duurzaamheidsroute langs de snelwegen. Was ’m niet verteld door de gemeente Hengelo, waar hij zijn eigen ideeën al maanden geleden besprak.
Wat heet, hij dropte zijn gedachten oktober vorig jaar al bij de stuurgroep die gaat over de Regionale Energiestrategie (RES). Evers heeft namelijk een oplossing voor de weerstand tegen hoge windmolens en de weerstand tegen zonnevelden op landbouwgrond. Het is een plan waar iedereen beter van wordt, ook de ‘gewone’ inwoner van Twente, zegt hij. Maar er kwam niets terug van de stuurgroep. „Ze denken alleen in hoge wind en luisteren alleen naar de miljardenindustrie van hoge wind.”
Een gelauwerd ondernemer
„Ja, dat ergert mij wel”, zegt Evers. Hij is een maatschappelijk betrokken ondernemer, eigenaar van onder meer het bedrijf Normteq en in 2012 ontvanger van de Koning Willem 1 plaquette voor duurzaam ondernemerschap. Uit handen van (toen nog) prins Willem Alexander.
„Ik heb zelf ook niets tegen hoge windmolens”, aldus Evers. „Maar ze zijn misschien niet nodig. Met láge windmolens, tot een hoogte van 40 meter, kan het ook. Die kunnen ook binnen de bebouwde kom staan, op industrieterreinen. Als je dan ook langs de snelwegen om de pak ’m beet 300 meter windmolens plaatst, tot een hoogte van 60 meter, kun je voldoende stroom opwekken voor heel Twente.”
We gaan het gewoon doen
Evers is medebestuurslid van Westermaat Campus in Hengelo. Daar ontstond het idee dat hij sowieso gaat realiseren: het overdekken van de parkeerplaats bij deze gebouwen aan de A1 met zonnepanelen. „Het oppervlak van die parkeerplaatsen is groter dan dat van de daken”, zegt hij. „Dat geldt op meer plekken. Niet elk dak is geschikt. Je hebt te maken met eigenaren, brandverzekeringen, constructie. Daar heb je minder last van wanneer je zonnepanelen boven parkeerplaatsen maakt. Daarmee hebben we al 68 procent van het energieverbruik van de Campus gedekt, blijkt uit een berekening van een ingenieursbureau. Dat gaan we dus doen, los van wat de politiek ervan vindt.”
Daarmee hield het denken niet op. „We hebben er lage windmolens bijgezet”, zegt Evers. „Tot 40 meter, zodat ze boven de bomen uitkomen. Daarmee kunnen we zelfs een deel van de stad van elektriciteit voorzien. Maar we hebben ook gekeken wat er gebeurt wanneer je dit doorzet naar heel Westermaat en industrieterrein Twentekanaal Zuid, inclusief windmolens van 60 meter langs de A35 en de A1 op Hengeloos grondgebied. Dat levert circa 370 GWh aan stroom op. De totale energieconsumptie van Hengelo is 390 GWh.”
Genoeg voor het hele land
Evers heeft uitgerekend dat er 5000 euro per inwoner nodig is voor de benodigde investering in die zonnepanelen en windmolens. „Dan ben in je Nederland voor 85 miljard euro klaar, als je dit overal zou doen op alle bedrijventerreinen. Dat levert genoeg op voor alles wat wij volgens de RES op land zouden moeten opwekken.”
Zelfs over de financiering heeft Evers nagedacht. „Kost 400 miljoen voor alleen Hengelo. Maar waarom zou je de burgers er niet bij betrekken? Grote energiebedrijven gaan voor 12, 13 procent rendement. Maar stel dat de overheid inwoners gegarandeerd 5 procent biedt. Dat is meer dan op een spaarrekening. En stel dat je inwoners de mogelijkheid biedt vanaf bijvoorbeeld 500 euro mee te doen. Bedrijven, en dat zijn er best wat, hebben overtollige liquide middelen. Bij meer dan 250.000 euro op de bank moeten ze rente betalen. Laat ze ook meedoen. De energiecorporatie Hengelo Energie kan en wil dit organiseren, ze is tenslotte opgericht op verzoek van de gemeente zelf.”
Het moet een kans hebben
Het klinkt allemaal mooi, maar valt daarmee de weerstand tegen windmolens weg? Voor één grote, zoals die aan de A1 bij Deventer, zijn 10 tot 12 kleine nodig. En dan ook nog binnen de bebouwde kom. Dat kan net zo goed protest opleveren. „Het moet een kans hebben”, zegt Evers. „Zoek het uit! Nu zijn het alleen die grote windmolens. Je zou moeten kunnen kiezen.”
De boodschap die Harrie Evers inbracht, om kleinere windturbines te gebruiken, wordt zeker meegenomen bij de realisatie van Regionale Energiestrategie”, reageert de verantwoordelijke stuurgroep. „Maar gemeenten zijn in eerste instantie aan zet. De mogelijkheid van een clustering van kleinere windturbines kan daarbij meegenomen worden. Het kan goed zijn dat op sommige locaties grotere windturbines worden geplaatst (bijvoorbeeld langs linten van bestaande infrastructuur) en op andere locaties kleinere.”
Haalbare businesscase gevraagd
Wethouder Claudio Bruggink van de gemeente Hengelo vindt de ideeën van Evers ‘superinteressant’. „En wat hij kan doen op Westermaat Campus, moet hij ook echt gaan doen. Daar kunnen wij van leren”, zegt Bruggink. Hij heeft Evers gevraagd een haalbare businesscase te maken van zijn plan met lage windmolens. „Dat is omdat ze aanzienlijk minder energie opleveren en daarmee verhoudingsgewijs duur zijn. Het moet natuurlijk wel uit kunnen. Laten we kijken wat het in de praktijk oplevert. Ik heb nog niets ontvangen, maar ben zeer benieuwd. Mocht het positief zijn, ja natuurlijk willen we dan ook kijken naar heel Westermaat en het industrieterrein Twentekanaal Zuid”, aldus de wethouder.
Bekijk hier een interview met Harrie Evers, door Michael van Wier van Lokaal Hengelo.